عنوان: آیا جایز است زنان به زیارت قبور بروند ، با توجه به آنچه از پیامبر ( ص ) نقل شده است: «لعن اللّه زائرات القبور»؟
تاریخ: پنجشنبه 25 اردیبهشت 1391
شرح:

پاسخ این پرسش را اینگونه مى‏توان داد:
‏ الف - احادیثى داریم که مى‏گوید حضرت فاطمه زهرا( س ) و یا عایشه به زیارت قبور مى‏رفتند؛ «إِنَّ فاطِمَهَ کانَتْ تَزُورُ قَبْرَ عَمِّها حَمْزَهَ کُلّ جُمُعَهٍ فَتُصَلّی وَتَبْکِی عِنْدَهُ»: سنن الکبرى ، ج‏4 ، ص‏132 ؛ مصنف عبدالرزاق ، ج‏3 ، ص‏572.
‏ «فاطمه زهراء ، هر جمعه به زیارت قبر عمویش حمزه مى‏رفت و آنجا نماز مى‏خواند و گریه مى‏کرد .»
‏ ابن أبى ملیکه مى‏گوید: «رَأَیْتُ عائِشَهَ تَزُورُ قَبْرَ أَخِیها عَبْدالرَّحْمن وَماتَ بِالْحبشی وَ قُبر بمکه» . مصنف عبدالرزاق ، ج‏3 ، ص‏570 - معجم البلدان 2 ،214.
‏ «عایشه به زیارت قبر برادرش عبدالرحمان در مکه مى‏رفت ...او در منطقه‏اى به نام حبشى که در نزدیکى مکه است مُرد و به مکه انتقال یافت و دفن گردید».
‏ ب - این حدیث - لَعَنَ اللّه زائرات القبور با حدیث بُریده نسخ شده و یا معارض است ، چنانکه حاکم نیشابورى و ذهبى به آن تصریح کرده‏اند.
‏ و روایت بریده: «نَهى‏ رَسُول‏اللّه ( ص ) عَنْ زِیارَهِ الْقُبُورِ ثُمَّ أَمَرَ بِزِیارَتِها» . السنن الکبرى ، ج 4 ، ص 131 ؛ مستدرک حاکم ، ج 1 ، ص 374 .
‏ ج - علماى اهل سنت فتوى به استحباب زیارت قبور براى زنان داده‏اند:
‏ * ابن عابدین مى‏گوید : «هل تستحبُّ زیاره قبره ( ص ) للنساء؟
‏ الصحیح : نعم بلا کراهه ، بشروطها على ما صرّح به بعض العلماء اما على الأصحّ من مذهبنا و هو قول الکرخی وغیره: من أنّ الرّخصه فی زیاره القبور ثابته للرجال و النساء جمیعاً فلا اشکال و اما على غیره فذلک نقول بالاستحباب لإطلاق الأصحاب بل قیل واجبه» . رد المحتار ، ج 2 ، ص 263 ؛ المواهب اللدنیه ، ج 3 ، ص 405.
« آیا زیارت قبور براى زنها استحباب دارد؟
‏ آرى هیچ کراهتى هم ندارد ، البته طبق ضوابط و شرایطى که بعضى از علما بدان اشاره کرده‏اند.
‏ صحیح تر نزد ما و کرخى و دیگران این است که جواز زیارت قبور براى مردان و زنان ثابت است و هیچ اشکالى در آن نیست. اما بنا بر غیر مذهب - و مبناى - ما ، باز هم قائل به استحباب هستیم چون اصحاب به طور مطلق فتوى به استحباب داده و ویژه مردها ندانسته‏اند . بلکه بعضى قائل به وجوب آن شده‏اند .»
‏ د - این حدیث (لَعَنَ اللَّهُ زائرات الْقُبُور) سه طریق دارد که هر سه ضعیف است:
‏ در طریق اول ابن خثیم است و گفته‏اند که به احادیث او احتجاج و استدلال نمى‏شود . میزان الاعتدال ، ج‏2 ، ص‏45 9. ‏
‏ در طریق دوم باذان است که او هم مورد احتجاج نیست . تهذیب الکمال ، ج‏4 ، ص‏6.
‏ در طریق سوم عمر بن ابى سلمه است که او را هم ضعیف دانسته‏اند. سیراعلام النبلاء ، ج‏6 ، ص‏33.