عنوان: چرا شیعه به هنگام نماز ، به طور دست بسته نماز نمى‏خواند؟
تاریخ: پنجشنبه 25 اردیبهشت 1391
شرح:

الف : چون شیعه آن را حرام و هیچیک از مذاهب اهل سنت آن را واجب ندانسته‏اند بلکه آن را عملى مستحب و نزد بعضى دیگر در نمازهاى واجب ، مکروه شمرده‏اند مثلاً رییس مذهب مالکى نماز خواندن دست بسته را مکروه مى‏داند و ظاهراً همه صحابه دست باز نماز مى‏خواندند تا عمر این بدعت را گذاشت . و عبداللّه بن زبیر - از صحابه - و حسن بصرى و ابن سیرین - از تابعین - و لیث بن سعد و ابراهیم نخعى از اتباع تابعین قائل به ارسال بودند.
‏ ب : پیامبر ( ص ) در نماز این کار را نمى‏کردند
‏ قرطبى مى‏گوید: «اختلف العلماء فی وضع الیدین أحدهما على الأخرى فی الصلاه فَکَرِهَ ذلک مالک فی‏الفرض وأجازه فی النفل و رأى قوم أنّ هذا من سنن‏الصلاه و هم الجمهور ، والسبب فی اختلافهم أنَّهُ قد جاءت آثار ثابته نقلت فیها صفه صلاته علیه الصلاه والسلام ، ولم ینقل فیها انّه کان یضع یده الیمنى على الیسرى‏ وثبت ایضا أنّ الناس کانوا یؤمرون بذلک» . بدایه المجتهد ، ج‏1 ، ص‏136.
‏ « یعنى درباره دست روى دست گذاشتن در نماز میان علما اختلاف شده است ، مالک آن را در نمازهاى واجب مکروه و بعضى دیگر جزو آداب و سنن نماز دانسته‏اند . و این نظر جمهور اهل سنت است . و علت این اختلاف نظر این است که روایاتى صحیح به ما رسیده است و نماز خواندن پیامبر ( ص ) راتوصیف مى‏کند و در آن نقل نشده است که پیامبر ( ص ) دست راست روى دست چپ مى‏گذاشت و از طرفى به مردم امر مى‏شد که در نماز دست روى دست بگذارند .»
‏ ج - عمده دلیل جمهور ، روایت بخارى و مسلِم است.
‏ * روایت بخارى: «عن ابى حازم عن سهل بن سعد قال: کان الناس یؤمرون أن یضع الرجل الید الیمنى‏ على ذراعه الیسرى‏ فی الصلاه قال ابوحازم لا أعلمه إلاّ أن ینمى‏ ذلک الى النَّبیّ» صحیح بخارى ، ج‏1 ، ص‏135.
‏ « ابو حازم از سهل بن سعد نقل مى‏کند: مردم مأمور مى‏شدند که - مرد در نماز دست راست خود را بر ذراع چپ قرار د هند .

‏ ابو حازم مى‏گوید: این مطلب را صحیح نمى‏دانم مگر اینکه امر کننده آن پیامبر ( ص ) باشد».
‏ نکته : روشن نیست که چه کسى مردم را به این عمل امر کرده است؟ آیا عمر بوده و یا کس دیگر و چنانکه از عینى ، شارح بخارى به دست مى‏آید ، این روایت مرسل است . عمده القارى 5 : 278 . وهمچنین ازسیوطى . التوشیح على الجامع الصحیح ، ج‏1 ، ص‏463 و نیل الأوطار ، ج‏2 ، ص‏187.
‏ * عن علقمه بن وائل و مولى لهم انهما حدثاه عن اَبیه وائل بن حجر أنّه راى النبی( ص ) رَفَع یَدَیهِ حین دخل الصلاه . . . ثمّ وضع یده الُیمْنى‏ عَلى الْیُسْرى‏» صحیح مسلم ، ج‏1 ، ص‏150.
‏ این روایت هم مرسل است؛ زیرا که اهل سنت روایت علقمه بن وائل از پدرش را مرسل مى‏دانند.
‏ ابن حجر از ابن معین نقل مى‏کند: «علقمه بن وائل عن أَبیه مرسل» . تهذیب‏التهذیب ، ج‏7 ، ص‏247 ؛ تهذیب‏الکمال ، ج‏13 ، ص‏193 .
‏ د - اهل بیت پیامبر ( ع ) از آن نهى کرده و گاهى بعنوان «لا تفعل ذلک التکفیر» و گاهى به عنوان «یفعل ذلک المجوس . . .» از فعل آن جلوگیرى کرده‏اند و طبق بعضى از نقل‏ها ریشه آن به اسراى عجم منتهى مى‏شود و خلیفه ثانى این عمل را پسندید و دستور داد در نماز آورده شود . جواهر الکلام ، ج‏11 ، ص 19 ؛ مصباح الفقیه ، ص‏402.