نام مقاله: آیاشیعه برخلفا لعن می فرستد؟!
مؤلف: بیان معرفت
نوع: تخصصي
تاریخ: پنجشنبه 22 مرداد 1397
دانلود مستقيم ()

---

بسم الله الرحمن الرحیم

بررسی لعن و احکام آن

سلسله مباحث مؤسسه بیان معرفت در ماه مبارک رمضان 1397 هـ . ش

مقدّمه: اهمّیّت بحث

هرکه کم ترین آشنایی با اهل سنّت داشته و از آثار مکتوب آنان مطّلع باشد، اذعان می کند: «بزرگ ترین دغدغه اهل سنّت نسبت به شیعه، بحث لعن و سب صحابه، عشره مبشره و خلفا است.» آنان تمامی اصحاب پیامبر را برخوردار از جایگاهی والا می دانند و به عدالت همه آنان معتقد اند. قول و فعلشان را حجّت می دانند و در کسب رتبه های فضیلت، آنان را پیشگام همه مسلمانان تا روز قیامت بر می شمارند. إبن حجر برای اثبات این مدّعا، در مباحث مقدّماتی از کتاب «الإصابۀ فی تمییز الصحابۀ» به تعداد فراوانی از آیات قرآن کریم و روایات نبوی استدلال می کند. در ادامه به نمونه ای از روایاتی که در فضیلت آنان نقل کرده اند، اشاره می کنیم:

قال رسول الله صلى الله علیه وسلم:خیر أمتی قرنی ثم الذین یلونهم ثمالذین یلونهم ـ قال عمران: فلا أدرى أ ذکر بعد قرنه قرنین أو ثلاثا ـ ثم إنبعدکم قوما یشهدون ولا یستشهدونویخونون ولا یؤتمنون وینذرون ولا یفونویظهر فیهم السمن.

قال النبی صلى الله علیه وسلم: لاتسبوا أصحابی فلو أن أحدکم أنفقمثل أحد ذهبا ما بلغ مد أحدهم ولانصیفه

در مرحله بعد، از میان همه اصحاب، ده نفر از آنان را برتر دانسته و ایشان را ممتاز از دیگران به حساب می آورند. کسانی که خداوند متعال آنان را به بهشت، بشارت داده است. اهل سنّت اینان را «عشرۀ مبشرۀ بالجنۀ» نام نهاده اند. 

عن عبد الرحمن بن الأخنس قال خطبناالمغیره بن شعبه فنال من علی رضیالله عنه فقام سعید بن زید فقال:

سمعت رسول الله صلى الله علیه وسلمیقول: النبی فی الجنه وأبو بکر فیالجنه وعمر فی الجنه وعثمان فیالجنه وعلى فی الجنه وطلحه فی الجنهوالزبیر فی الجنه و عبد الرحمن بنعوف فی الجنه وسعد فی الجنه ولوشئت ان أسمى العاشر.

در مرحله بالاتر، از میان «عشرۀ مبشّرۀ» به افضلیت خلفای أربعه، به ترتیب خلافت معتقد اند. به عنوان مثال، تفتازانی می نویسد:

الأخبار الوارده على فضایلهممتعارضه لکن الغالب على الظن أن أبابکر أفضل ثم عمر ثم یتعارض الظنونفی عثمان وعلی رضی الله عنهما.

وذهب الشیعه وجمهور المعتزله إلى أنالأفضل بعد رسول الله صلى الله علیهوسلم علی رضی الله عنه.

با توجّه به جایگاه بلند این افراد در نظر اهل سنّت و مبتنی ساختن این دیدگاه به قرآن و سنّت، هر گونه بی احترامی نسبت به آنان، انکار قرآن و سنّت قلمداد شده و نسبت کفر و زندقه را به دنبال دارد.

سرخسی پس از ذکر آیات و روایات فضیلت صحابه، می نویسد:

فمن طعن فیهم فهو ملحد منابذللاسلام دواؤه السیف إن لم یتب.

از سوی دیگر یکی از باورهای اصیل تشیّع، برائت از دشمنان پیامبر و اهل بیت علیهم السّلام بوده و شیعه برخی از صحابه و خلفا را در زمره دشمنان ایشان، به حساب می آورد. از این رو آنان را شایسته لعن می داند. این باور و عملکرد آنان، موجب برخاستن غبار کینه و دشمنی شده است. از همین روست که متأسفانه دیدگاه اهل سنّت به امامیّه، همانند دیدگاه امامیّه به اهل سنّت نیست. می توان گفت: دیدگاه امامیّه نسبت به نواصب و خوارج، همان دیدگاهی است که اهل سنّت به شیعه دارد.

دیگر نکته قابل توجّه آن است که: بسیاری از اوقات، هرگاه اهل سنّت در مناظره با امامیّۀ در تنگنای علمی قرار گرفته و احساس شکست می کند، برای چاره جویی و اعاده حیثیّت، مسیر مناظره را منحرف نموده به بحث سبّ و لعن صحابه و خلفا، پناه می برد.

از این رو طرح این موضوع، بررسی جوانب آن و ارائه پاسخ ها و راه کارهایی در جهت رفع اتّهامات به شیعه، ضروری به نظر می رسد.